Met zijn octet Printemps, Souvenirs Du Printemps (2001) is Otto Ketting erin geslaagd twee schijnbaar onverenigbare inspiratiebronnen samen te smelten tot een nieuwe taal. Van Igor Stravinsky leende hij de ritmische precisie, de nuchtere blazersklank en de flexibele omgang met ritme en metrum. Alban Berg (en in mindere mate ook Schönberg en Webern) hadden grote invloed op zijn melodiek en harmoniek. Aanvankelijk was de Tweede Weense School Kettings grootste inspiratiebron (met als hoogtepunt zijn Eerste symfonie). Daarna dreef hij wat weg van de verzengende laatromantiek in de richting van zeer grote, ritmische energie (zoals in Time Machine) en daarbij voegde zich de invloed van de minimal music (vooral hoorbaar in zijn Symphony for saxophones and orchestra uit 1979). Hij componeerde voor een breed scala aan bezettingen en zijn muziek werd de laatste tien jaar milder van toon.

Uit deze ‘milde fase’ stamt Printemps voor strijkoctet (en niet twee strijkkwartetten). De melodiek is minder hoekig, de lijnen zijn soms dermate lang dat de cesuren vervagen en de harmonie is telkens vol ook als niet alle instrumenten spelen. De toon blijft vrij constant, maar de luisteraar heeft aan het einde niettemin de sensatie van een muzikale ontwikkeling. Het stuk is ook een ode aan Kettings muzikale jeugdhelden Ravel en Stravinsky. Men hoort verwijzingen naar Ravels Pianotrio en Stravinsky’s vroege balletten en vooral hoe Ketting deze onzichtbaar maakt in zijn eigen taal.

Willem Jeths Strijkkwartet 2, Un Vago Ricordo (1996). Willem Jeths is een liefhebber van mooie (samen)klanken. Uiteraard hoort men de klank nooit los van de andere elementen en uiteraard hebben die andere invloed op de wijze waarop men de klank ondergaat, maar in dit werk lijkt de componist de klank extra aandacht te willen geven. Daartoe hanteert hij diverse middelen. Het eerste is een enorme verfijning in klank, met vele tinten in het zachte en halfzachte. Het tweede is het gebruik van de scordatura, d.w.z. de afwijkende stemming, in dit geval voor alle instrumenten behalve de cello. Daarnaast schrijft de componist kwarttonen voor, evenals omcirkelingen rond ‘de basistoon’ plus – uitzonderlijk vaak – flageoletten, glissandi en het contrast tussen spelen met de snaren en met het hout. Razendsnel vele noten spelen waardoor een lichte mist- of ruisklank ontstaat is daarbij even essentieel als kort en glashelder exploderen. Het resultaat is een kwartier durende compositie waarbij de luisteraar zich voortdurend afvraagt: staan alle deze dynamische schakeringen in dienst van het grote betoog of andersom? Dramatisch is de muziek zeker, al kan men de componist niet betrappen op een vocale schrijfwijze. Anders dan Ketting, die vrijwel geen dynamische aanwijzingen geeft en meer uit is op een sterk zichtbare lange lijn, lijkt Jeths meer een componist voor het moment. Na de uiterst geconcentreerde momenten moet het stuk eindigen ‘als een zucht’.

Tristan Keuris Strijkkwartet nr. 2 (1985). Het tweede strijkkwartet van Tristan Keuris lijkt in veel opzichten op zijn Eerste (eerder vandaag gespeeld): een in principe vierdelige opzet (met als globale tempi langzaam-snel-langzaam-snel), met in een langzame delen een veel lossere puls, een minder duidelijk centraal thema en een grotere onafhankelijkheid van de vier instrumenten, en met in de snelle delen een zichtbaarder cadans, meer herhalingen van het belangrijkste thematische materiaal en een sterkere collectieve beweging. Het belangrijkste verschil is Keuris’ omgang met de traditie. Zijn grootste voorbeeld is de weemoedige kant van de romantiek, met name de late kamermuziek van Brahms. Keuris strooit royaal met retorische expressieve figuren, meteen al in de opening voor cellosolo; hij beheerst tot in de puntjes, nog meer dan in het Eerste kwartet, de timing, de opbouw naar een climax en het componeren zonder een duidelijk centraal thema terwijl de luisteraar het werk wel ervaart als motivisch coherent en kiest voor een overwegend sombere en donkere toon die kenmerkend is voor alle delen, terwijl in het Eerste kwartet de snelle delen relatief uitbundig zijn.